De tijd heeft gaten geslagen in de rij oude knotwilgen in De Park. Jonge aanplant is nodig voor het behoud van deze karakteristieke bonkige lijven met een woeste kop erop, waarin mini-natuurterreintjes verborgen zitten. Wie kan daar nou op tegen zijn?
Een wilg krijg je niet zomaar klein. In De Park staan langs een nieuw gegraven watergang heel oude knotbomen. Ze hebben duidelijk al heel veel meegemaakt, maar zijn toch nog vol leven.
Een sliet blijkt wel klein te krijgen. Een sliet is een wilgentak van goede lengte, dikte en mooi recht, die eenmaal in de grond gestoken al snel uitgroeit tot een boom.
Helaas hebben de vrijwilligers van natuurwerkgroep SOGN de ervaring dat jonge boompjes uit de grond getrokken worden. Waarom, vraagt SOGN’er Wim van Middelaar zich af. Wie doet dit? Niet het Waterschap, dat de watergang met directe oever onderhoudt, zo leerde navraag. En ook niet de beheerders van Park Lingezegen.
Enige vasthoudendheid is de SOGN niet vreemd. Opnieuw hebben vrijwilligers van deze natuurwerkgroep wilgentakken in de grond gestoken in De Park. Dit gebeurde bij de eerste knotochtend van dit seizoen. Ze worden met paal en boomband vastgezet in een poging ze een kans te geven op te groeien. Zo ziet iedereen die misschien dacht dat het toevallig opschot is dat beter weg kan, dat dit serieus is en worden de bomen hopelijk groot.
Oude knotwilgen zijn een erfenis uit een verleden waarin de bomen andere belangen dienden dan nu. De dunne twijgen en dikke takken uit de knot dienden voor bezems, manden, als palen voor hekwerk enzovoort. Bijkomend belang is dat de boom die vaak aan het water staat met zijn wortels stevigheid geeft aan de oever.
Nu geven de machtige stammen karakter aan het landschap. Wilgen worden in loop van tijd een eigen natuurgebiedje. Het steeds weer afkappen van de kroon forceert het hout tot een woekering die de dikke kop veroorzaakt. In holtes in de kop blijft water staan, het rot wat weg. Een zachte, verweerde laag blijft achter die een goede voedingsbodem is voor planten. In een knot kan een vlier opschieten, of brandnetels, grassen, allerlei bloemen, mossen. Ook in holtes in de stam is vaak van alles te vinden. Zelfs eenden broeden in de knot. Vogels zoeken er insecten als voedsel. De knotboom leeft op meerdere manieren. Daarom zijn nog steeds knotbomen van belang in het landschap.
Margreet Jellema
