Vogelmuur

Aan de rand van de nieuwe moerassen in Het Waterrijk staat een vogelmuur. Dat doet denken aan het plantje vogelmuur waar vogels dol op zijn. Maar dit is een echte muur, van metaal. Erachter zittend kun je stiekem vogels bespieden. ‘Dit moet je geen vogelmuur noemen maar vogelscherm’, zegt Koos Dansen, en daarmee is de naamsverwarring opgelost.

Vroeg in de ochtend, als de nevel verdwijnt voor het vrolijke licht van de zon, verschansen wij ons naast en achter het scherm. Met Koos Dansen als deskundig gezelschap ga ik veel watervogels leren kennen.

Kluten in Het Waterrijk. Foto: Koos Dansen.

Het jonge, net aangelegde moeras, parallel aan de Linge, is deels beplant met kleine rietplantjes. Boven de vakken met riet zijn witte linten gespannen om wilde ganzen te beletten van het jonge riet te eten. Verspreid over de grote open watervlakte liggen enkele schelpeneilandjes. Goede broedplekken voor bijvoorbeeld visdiefjes en kluten. Die zien we dan ook, net als pluizenballerige kluutjes. Ook tureluurs, kleine plevieren, scholeksters en bergeenden verschijnen voor onze verrekijkers. We horen hoe de groene kikkers, ergens bij de oever, hun wangen bol kwaken. ‘Als je maar lang genoeg rustig hier zit, dan komt ook een roofvogel boodschappen doen’, weet Koos. Maar dat doen we niet.

Visdieven in Het Waterrijk. Foto: Koos Dansen.

Verwondering

Teruglopend van het scherm, dat toch op een muur lijkt, voert een paadje naar een klaphek en via de Water Idylle leiden voetpaden weer naar de bewoonde wereld van de Rijkserswoerdsestraat. Het grasland naast dit eerste paadje is ruig en hoog. En dan kan het zomaar gebeuren. Iets in mijn ooghoek trekt mijn aandacht: een schicht schiet omhoog uit de ruigte en een veldleeuwerik stijgt al zingend recht omhoog. Regelrecht naar de blauwe lucht. Fascinerend. Mijn eerste veldleeuwerik!
Iedereen heeft zo zijn momenten van verwondering. Op het Patrouillepad trekt Koos abrupt aan zijn remmen: een ooievaar in het weiland. Tot hier en niet verder. Het dier poseert lange tijd voor hem tot een aanvallende kraai de veel grotere steltloper wegjaagt.

Natuur is onvoorspelbaar

Het is een heerlijk rustig gezicht om al die vogels te zien rondscharrelen, verdiept in hun eigen bestaan.
Dat dit gebied zo rijk is aan verschillende vogelsoorten komt doordat bij het graven van het moeras veel voedingsstoffen vrijkomen, legt Koos uit. Dit is voer voor insecten en die trekken weer veel vogels aan. Om deze voedselkringloop te behouden is dynamiek in de waterstand nodig. Wanneer het moeras af en toe droogvalt is dat goed voor zowel de groei van het riet als voor de hele voedselketen. Het is afwachten hoe dit uit gaat pakken. De natuur is onvoorspelbaar. In dit deel van Het Waterrijk wordt pas Lingewater ingelaten als het in het moeras flink droog staat. Dit beheer is anders dan in de ‘puntzak’, het moeras aan de oostelijke kant van de Kampsestraat. Dit gebied dient voor waterberging wanneer er tijdelijk veel water aangevoerd wordt dat even een plekje moet hebben om overlast elders te voorkomen. Dan wordt hier dus veel water ingelaten en kan het hoog komen te staan. Maar het moeras dat van de Linge gescheiden wordt door een fietspad heeft een natuurlijker waterbeheer. Dit fietspad noemen vogelaars al de Vogelboulevard. Koos Dansen is tevreden.

Margreet Jellema,
Bureau de Knotwilg

Misschien vind je deze berichten ook interessant