Overleven dankzij dode bladeren en takken

Wat overwinterende dieren nodig hebben is vaak heel eenvoudig: bladeren, takken, dood hout, modder, grond én rust. In Lingezegen hebben ze gelukkig volop kansen om de winter door te komen.

Nu, in de herfst, maken dieren zich op om elk op hun eigen manier de winter door te komen. Door kou en voedselgebrek is dit een moeilijke periode voor hen. Maar toch slagen ze er in komend voorjaar weer present te zijn.

Degene die warmere oorden opzoeken zijn onderhand vertrokken, zoals de zwaluw en distelvlinder, om maar wat te noemen.

Veel dieren blijven hier, al lijken ze vaak ook verdwenen. Vleermuizen, kikkers, padden, egels kruipen weg in holtes, modderige bodems van sloten, hoopjes grond, bladeren en gaan daar in winterslaap. Ze eten zich eerst dik en kunnen, door zuinig aan te doen, maanden teren op hun voorraad vet. Bij een egel bijvoorbeeld, verborgen in een hoop takken en bladeren, zakt de lichaamstemperatuur van 38 naar 5 graden en slaat het hart nog maar 9 keer per minuut terwijl 180 keer normaal is.  Dat scheelt heel veel in energieverbruik.

Tal van insecten overwinteren, vaak als larve, in de grond, in de groeven van boomschors, in resten van dorre planten, en ook wel in huizen. Vele overwinteren niet, ze hebben hun eitjes afgezet in holle stengels, holletjes en kiertjes en gaan dood.

Muizen behoren tot de dieren die een voorraad voedsel aanleggen in hun holletje en actief blijven. Dat veldmuizen zich ook regelmatig buiten wagen, weten roofvogels als buizerd en torenvalk heel goed. Zo komen zij ook de winter door.

Levend bos

Een levend bos vol biodiversiteit kan dus alleen bestaan dankzij de afgestorven, levenloze onderdelen. Zonder dor blad, dood hout, modder enzovoort zijn er heel weinig overlevingsmogelijkheden voor veel dieren. Wat dat betreft is het in Lingezegen voor elk wat wils. Wie hier de komende tijd wandelt loopt eigenlijk door een rustgebied. Overal kunnen ze zich schuilhouden, de overwinteraars. Verstoor ze niet.

En wat te denken van de kansen die een gewone tuin biedt aan overwinterende diertjes! Bladeren, uitgebloeide planten, rommelhoekjes. Gewoon niet te netjes maken. Ik ben wel eens een pad in tegen gekomen in een berg oud snoeisel.

Opgeruimd is niet natuurlijk. Wel even opletten,

Margreet Jellema

 

 

Misschien vind je deze berichten ook interessant